Etymologia słowa katedra nie jest oczywista – z greckiego oznacza krzesło, siedzenie, miejsce, z którego naucza biskup. Resztki takiego drewnianego krzesła, na którym według tradycji siadał św. Piotr – relikwia znajdująca się w potężnej marmurowej rzeźbie za głównym ołtarzem – stanowi jeden z najważniejszych elementów wnętrza Bazyliki św. Piotra w Rzymie. A święto tej Katedry obchodzić będziemy w kościele katolickim w najbliższą sobotę – 22 lutego.

Ta właśnie katedra stała się symbolem władzy zwierzchniej w Kościele Chrystusa tak w osobie świętego Piotra, jak również jego następców. Sobotnie święto jest więc aktem wdzięczności Rzymian za to, że św. Piotr tak bardzo wyróżnił ich miasto, z drugiej zaś strony – jest okazją dla wiernych Kościoła do okazania następcom św. Piotra wyrazu czci. Wspomniane krzesło, czy też tron, to symbol posługi papieskiej w Kościele. Jest obecny stale w kościele, gdzie papież odprawia nabożeństwa i jest nieustannym świadectwem, że biskupi rzymscy mają tę samą władzę nad Kościołem Chrystusa, jaką miał Piotr.

Jak wspomniał w swojej katechezie z 22 lutego 2016 r. papież Benedykt XVI “od IV w. Kościół obchodzi (…) święto Katedry św. Piotra”. Następnie powiedział: ,,Dziękuje Bogu za misję prymatu powierzoną Piotrowi przez Chrystusa. Katedra, rozumiana jako tron, na którym zasiada biskup, od pierwszych wieków chrześcijaństwa była symbolem jego władzy i pełnionego urzędu. W czasach apostolskich “katedrą” św. Piotra – szczególnym miejscem, z którego przewodził apostołom i Kościołowi – były: Wieczernik w Jerozolimie, Antiochia i Rzym, gdzie dla Chrystusa i Jego Ewangelii poniósł śmierć męczeńską. Dlatego Rzym stał się stolicą chrześcijaństwa, a z katedrą biskupa Rzymu został związany urząd pasterza zarówno wspólnoty rzymskiej, jak i całego Kościoła na ziemi. Tak rozumiany urząd biskupa Rzymu ukazują w swych pismach: św. Ireneusz, Tertulian i św. Hieronim”.

Skupmy się na samej Bazylice. Jest jedną z czterech bazylik większych Rzymu. Stoi w miejscu pochówku św. Piotra – jego grób znajduje się kilka metrów pod głównym ołtarzem. Powstała na Wzgórzu Watykańskim w latach 1506-1626, w miejscu starszej bazyliki wczesnochrześcijańskiej. Pierwotna bazylika zbudowana około 324 r. przez Konstantyna Wielkiego była pięcionawowa, zakończona poprzeczną nawą, czyli transeptem. Po jej ograbieniu w IX w. papież Leon IV podjął decyzję o otoczeniu jej przylegających budynków murem obronnym. Na początku XVI w. Juliusz II zdecydował o zburzeniu grożącej zawaleniem bazyliki z IV w. i zbudowaniu w jej miejscu nowej świątyni. Niestety duża część zabytkowego wyposażenie zniknęła bezpowrotnie podczas wyburzania. Kolejni budowniczowie mieli swoje koncepcje i pomysły na zmiany projektowe w stosunku do koncepcji poprzedników. Wydłużało to czas budowy, a każde kolejne zmiany powodowały ciągły wzrost kosztów. Kolejni budowniczowie to: Donato Bramante, Rafael Santi, Baldassare Peruzzi, Antonio da Sangallo, Michał Anioł.

To Michał Anioł stworzył nowy i w znacznym stopniu ostateczny projekt kościoła w stylu późnorenesansowym. Miał dużo zbieżności z pierwotnym projektem Bramantego. Po jego śmierci dzieło przejmowali kolejno: Pirro Ligorio, Vignola, Giacomo del Porta, Domenico Fontana, Giovanni Fontana i Carli Moderno. Ostatecznie Bazylikę św. Piotra papież Urban VIII konsekrował 18 listopada 1626 r. jako największy kościół chrześcijański. Fasada bazyliki powstała z trawertynu, a na niej znajduje się dziewięć okien z balkonami, w tym Loża Błogosławieństwa, z której ogłaszany jest światu wybór nowego papieża. Pod wspomnianą Lożą znajduje się płaskorzeźba Chrystusa wręczającego św. Piotrowi klucze do Królestwa Niebieskiego. Fasada posiada dwie niepełne wieże, nieukończone ze względu na osiadanie gruntu pod nimi. W lewej znajduje się sześć dzwonów, w tym dzwon św. Marka obwieszczający śmierć lub wybór papieża. Na szczycie fasady można znaleźć 13 posągów – Chrystusa, Jana Chrzciciela oraz 11 Apostołów (w tym św. Macieja, brak Judasza i św. Piotra).

W skład wyposażenia i wystroju Bazyliki św. Piotra wchodzą zabytki z dawnej wczesnochrześcijańskiej bazyliki np. brązowa figura św. Piotra Arnolfa di Cambio, jak i nowożytne dzieła sztuki tj. ołtarz św. Piotra Gianlorenza Berininiego. Wystrój tworzą jednak głównie rzeźby z XVII w. i późniejsze – wizerunki świętych oraz pomniki nagrobne papieży. Jeden z cykli rzeźb stanowią święci – założyciele zgromadzeń zakonnych. Do naw bocznych przylegają kaplice. I tak przykładowo w kaplicy świętego Krzyża znajduje się Pieta Watykańska autorstwa Michała Anioła, a kaplica Najświętszego Sakramentu to miejsce całodziennej adoracji, Bazylikę wieńczy kopuła o średnicy 42 m, wsparta czterema filarami, z ogólnodostępnym tarasem widokowym na szczycie. We wnętrzu świątyni znajduje się zejście do Grot Watykańskich, w których znajdują się sarkofagi papieskie i kaplice. Wspomniana we wstępie kompozycja rzeźbiarsko-artystyczna zawierająca drewniany tron pochodzący, jak ustalono w 1974 r., z XII-XIII w. jest otoczona rzeźbami Ojców Kościoła wschodniego i zachodniego, czyli. św. Ambrożego, św. Augustyna, św. Atanazego i św. Jana Złotoustego, a dzieło wieńczy witraż z gołębicą symbolizującą Ducha Świętego.

Ważnym miejscem Bazyliki św. Piotra jest kaplica św. Sebastiana, gdzie znajduje się barokowy ołtarz ze sceną Męczeństwa tegoż świętego, a pod nim nagrobek papieża św. Jana Pawła II. W nawie głównej na posadzce zaznaczono długość największych kościołów chrześcijańskich jednym z nich jest Bazylika Mariacka w Gdańsku. Świątynia była miejscem obrad dwóch ostatnich soborów Kościoła katolickiego – watykańskiego I i watykańskiego II.